Uważne spojrzenie wstecz – Spotkanie z Panem Doktorem Jackiem Magdoniem
By spojrzeć w przyszłość i ujrzeć ją świetlaną, potrzeba nie tylko wiary we własne siły, lecz również gruntownej znajomości samego siebie. Naszą tożsamość konstytuuje przeszłość, nawet ta bolesna, której wspomnienie ocienia myśli. Znajomość własnych korzeni, postulat ich pielęgnowania i spojrzenia wstecz są nieodzownymi dla samopoznania każdego, dla kogo istotne jest dziedzictwo i perspektywa chlubnej przyszłości. To zarazem komponenty współczesnego patriotyzmu, którego przejawami jest odwaga do odkłamywania faktów, przywracania pamięci tym, którym ją wydarto, kompensacji krzywdy fałszywych oskarżeń i zrozumienia, że krystaliczny podział na czerń i biel nie istnieje – zwłaszcza w naukach o człowieku i człowieczeństwie. 4 stycznia 2023 r. młodzież z II Liceum Ogólnokształcącego wysłuchała wykładu Pana Jacka Magdonia, doktora nauk humanistycznych, autora publikacji historycznych i pedagoga, pracującego w rzeszowskim oddziale IPN. Prelekcja naszego Gościa przybliżyła słuchaczom burzliwe dzieje formowania się II i III Rzeczypospolitej, wiodące ku przywilejowi wolności, którym cieszymy się dzisiaj. Pan Jacek Magdoń, kreśląc przed młodzieżą szeroką panoramę historyczną, wyjaśniając konsekwentne wyłamywanie się Polski z rąk ciemiężców, uwydatniając wagę pamięci, podkreślał, jak istotna, choć niełatwa jest rola młodego pokolenia, dopiero odkrywającego karty przeszłości. Naświetlając losy bohaterów, urodzonych na Rzeszowszczyźnie, a walczących ku chwale całego narodu, Pan Jacek Magdoń wskazywał kolejne rocznice, godne upamiętniania. Druga połowa stycznia to jednocześnie Obchody Pamięci o Ofiarach Holokaustu na Podkarpaciu, zatem wierzymy, że nasze spotkanie zachęci młodych Polaków do uczczenia ofiary tych, którzy zginęli z rąk uzurpatorów w imię idei.
Spotkanie Pana Jacka z młodzieżą rozpoczęła opowieść o tym, jak bardzo zimowe i wczesnowiosenne dni obfitują w rocznice wydarzeń, układających się w spełnioną obietnicę naszej wolności. Naturalnie, składają się na nią gorzkie ofiary: lata ukrywania się, wieczność prześladowań i kaźni, krzywdy wyrządzane tym, którzy nie godzili się z opresyjnym aparatem agresora, nie-życie w ustawicznym przerażeniu i ryzyku. Prelegent opowiedział słuchaczom o Instytucie Pamięci Narodowej, przedstawiając jego strukturę oraz szerokie spektrum działalności, nakierowanej na ocalanie – Prawdy i pamięci o poległych, w których najwyższym poświęceniu widzimy dziś glorię martyrologii. Jednym z obszarów aktywności IPN jest popularyzacja bezcennej wiedzy oraz restytucja Prawdy o ofiarach, tracących życie w więzieniach politycznych, ginących w lasach, składających ofiarę z przygaszanego hańbą wyklęcia życia w kryjówkach. Permanentny strach, prześladowania, niezaleczone rany wojennych zmagań towarzyszyły bojownikom o wolność niejednokrotnie przez długie lata, aż do wyzwolenia Ojczyzny z kajdan komunistycznej dyktatury.
Młodzież, wyprawiając się w podróż na przekór powojennej zawierusze, poznała lub przypomniała sobie sylwetki pięciu kolejnych prezesów WiN-u, a także początki formowania się organizacji oraz poznała jej sukcesy, zasługujące na najwyższy podziw zwycięstwa wywiadowcze, niezłomny opór aparatowi komunistycznego reżimy, a także heroiczną nieugiętość i dyskrecję, walkę wszystkimi dostępnymi orężami – w tym również intelektem, umiejętnością obserwacji i cierpliwego czekania na najwłaściwszy moment. W światło pamięci wywołani zostali m.in. Łukasz Ciepliński, Adam Lazarowicz, Mieczysław Kawalec, Józef Batory, Karol Chmiel – jako męczennicy sprawy narodowej.
Spotkanie z Panem Jackiem Magdoniem unaocznia młodemu pokoleniu dębiczan, iż godność i duma są atrybutami człowieka świadomego własnych korzeni, nie lękającego się odsłonić prawdziwe wydarzenia spot patyny przekłamań. Prawda, jak podkreślał nasz Gość, bywa drastyczna, lecz jako najwyższa wartość musi zostać odsłonięta i dostępna. Temu właśnie służą spotkania, zachęcające do spojrzenia wstecz, blizny przeobrażająca w chlubne stygmaty poświęcenia najwyższemu dobru.