Spotkanie DKK – Anna Król „Kamienny sufit. Opowieść o pierwszych taterniczkach”
Dziś, kiedy wszystko stoi przed nami otworem, i niemal wszelkie granice nadłamaliśmy i pokonali, niewiele pozostało do odkrycia. W tym ujęciu jeszcze silniej imponują śmiałością wyczyny pierwszych taterniczek. Fascynują odwaga i energia silnych kobiet, sportretowanych jako kreatorki i działaczki ruchu emancypacyjnego, zarówno pośrednio, jak i bezpośrednio. „Kamienny sufit. Opowieść o pierwszych taterniczkach” Anny Król powstała z dezaprobaty na zdominowaną dykcją porażek i opozycji dotychczasową narrację i nieobecność kobiet w opowieściach o zdobywaniu tatrzańskich szczytów. Emocjonującą historię jedenastu niezwykłych kobiet omawiać będziemy podczas ostatniego już w tym roku spotkania DKK, które odbędzie się w najbliższy wtorek, 28 grudnia 2021, o godz. 18.00. w MiPBP w Dębicy.
Sięgając po książkę Anny Król, szybko docenimy ton nieco familiarny i z przyjemnością zanurzymy się w opowieści snutej z wnikliwością, uważnością i swoistą życzliwością kogoś, kto rzeczywiście pragnął swoje bohaterki dogłębnie poznać. Czytelnik ma zatem okazję poznać różnorodne, często kontrastujące ze sobą indywidualności, połączone pasją, bezkompromisowością i marzycielską przekorą. Co istotne, autorka sama uprawia wspinaczkę oraz taternictwo, zatem „Kamienny sufit” przesycają jej osobiste fascynacje i doświadczenia, nadając publikacji rysu emocjonalnego, jednak dalekiego od egzaltacji. Nie jest to bynajmniej opowieść jednostronna i rażąca subiektywizmem. Książka wspiera się na silnym fundamencie merytorycznym, mając za podstawę liczne rozmowy i wspomnienia. Anna Król, pracując nad opowieścią o taterniczkach, spędziła mnóstwo czasu, zgłębiając zbiory bibliotek i archiwów. Biografie taterniczek osadzono w wyraźnym kontekście. Ci z Was, którzy mieli okazję czytać poprzednią książkę autorki o Jarosławie Iwaszkiewiczu z pewnością rozpoznają znamienne, zdecydowane oprawienie losów w ramy realiów społecznych, historycznych.
Autorka pragnąc przełamać mit, według którego historia kobiecej wspinaczki ogniskuje się jedynie wokół porażek, sama rusza śladem swoich bohaterek, łącząc swoje doświadczenia z ich przeżyciami. Ostatnim ogniwem pracy nad „Kamiennym sufitem” stało się podążanie śladami bohaterek, tymi samymi szlakami, które przecierały one – kobiety obwoływane ekscentryczkami, kapryśnymi dekadentkami, piętnowane i poddane surowej krytyce, niejednokrotnie bezlitośnie wyszydzane. Wyczyny pierwszych taterniczek wzbudzały ogromne emocje. Widziano w nich prowokatorki, skandalizujące nonkonformistki, zdobywające szczyty często w męskich ubraniach i z ekwipunkiem wręcz szczątkowym, składającym się z jednej liny i jednego karabinka.
„Kamienny sufit” to także książka zahaczająca o motyw inicjacji i bezpowrotnie utraconej świeżości pierwszych doznań. Wyjątkowość pierwszych taterniczek polegała na przekraczaniu granic w każdej sferze życia. Śmiałe, obdarzone wysokimi ambicjami i niezrównaną odwagą kobiety, często z rodzin arystokratycznych, przecierały również szlaki dla emancypacji. Podążając za nimi można spojrzeć przez pryzmat mody i stylu życia, jako na kod równouprawnienia. Opowieść o taterniczkach to porywająca historia o tym, że wspinaczka stanowi bez reszty angażującą pasją, wymagającą wyrzeczeń i dyscypliny pasję. To też przełamywanie wewnętrznych ograniczeń, atawistycznie w na tkwiących, przynoszące ulgę, oczyszczenie i spełnienie. Tym właśnie jest metaforyczny „kamienny sufit” – nawarstwionymi w nas zahamowaniami. Anna Król kreśli ideę wspinaczki jako egzaminu odpowiedzialności i dojrzałości do podejmowania decyzji, w dużej mierze polowanie na przebłysk intuicji i umiejętne go wykorzystywanie, zgodnie z odwiecznym kodeksem gór, tajemniczych i zaborczych.
Najnowsza książka Anny Kamińskiej doskonale zapowiada nadchodzący rok Wandy Rutkiewicz, a zarazem stanowi komplementarną część z inną publikacją dotyczącą kobiet, zdobywających koronę Tatr, pt. „Taterniczki”. Oczywiście, tę i inne pozycje na temat wspinaczki oraz gór znajdziecie u nas, do czego zachęcamy zarówno pasjonatów, jak i tych, którzy dopiero zanurzają się w ekscytujący świat gór.
